Tolken op afstand

Voorbeeldsituaties

 

Online lessen tolken voor een leerling

Als de tolk een account nodig heeft van de school om in te kunnen loggen in de lessen via MS Teams, is de tolk op dat platform in beeld voor de leerling. Als de tolk niet in kan loggen, dan kan de leerling kiezen om via Skype zijn/haar scherm (waar ook de lessen in MS Teams op te zien zijn) te delen met de tolk. De tolk kan dan via Skype meekijken en -luisteren met de lessen en is daardoor in staat om te tolken.

​

Een cursus

Dit betreft een cursus met 9 cursisten, waarvan 4 cursisten Nederlands en 5 cursisten NGT gebruiken.

De cursusleider spreekt Nederlands.  De cursus duurt van 9.00-17.00u. De cursusleider heeft ervaring met online cursus geven,  maar niet met een gemengd publiek van dove en horende deelnemers. Op de achtergrond is iemand aanwezig die zelf niet deelneemt aan de cursus, maar beschikbaar is voor
technische ondersteuning.
Aan de tolken en aan de gebarende deelnemers is gevraagd om met twee apparaten te werken. Dat betekent dat zij twee beeldschermen voor zich hebben.
Voor de leesbaarheid heb ik gekozen om het over een laptop (groter scherm) en een tablet (kleiner scherm) te hebben. Op de tablet openen de tolken en de dove deelnemers de plenaire bijeenkomst.

In die plenaire bijeenkomst (MS Teams) zal de cursusleider af en toe haar scherm delen. Op de laptop openen de tolken en de gebaarders de bijeenkomst die alleen voor hen is aan gemaakt. Dit is dus een aparte online omgeving, in dit geval ook van MS Teams. De tolken gebruiken het grootste beeldscherm dat ze hebben en de beste camera voor de bijeenkomst met alle gebaarders. In die tweede virtuele bijeenkomst (MS Teams), te zien op de laptop, zijn dus 8 mensen aanwezig: 5 gebaarders, 2 tolken en de cursusleider. Op de tablet staat de plenaire bijeenkomst open.
De tolken besluiten om als volgt samen te werken: om de 15 minuten wisselen zij het tolken naar NGT en naar het Nederlands af. Dat betekent dat als Tolk-1 naar NGT tolkt (manuele modaliteit) Tolk-2 in dat kwartier naar het Nederlands tolkt (auditieve modaliteit). Bij alle gebaarders, de twee tolken en de cursusleider staan de twee afzonderlijke virtuele bijeenkomsten open.
De tolken hebben in de plenaire sessie, op de tablet, hun camera en microfoon uitgezet. In de sessie met de dove deelnemers, de gebaarders, hebben zij hun camera aan staan. Zowel het inkomende als het uitgaande geluid hebben zij uit gezet in de virtuele bijeenkomst met de gebaarders. Als een van de tolken naar het Nederlands tolkt, zet ze de microfoon in de plenaire sessie open.
 

Pluspunten uit bovenstaande situatie:
- De links zijn vooraf verstuurd. Iedereen weet dat er gewerkt gaat worden via MS Teams en kan zich daarop voorbereiden.
- Er is een persoon aangesteld als ‘technisch ondersteuner’. Diegene is niet inhoudelijk bij de cursus betrokken en is de hele dag beschikbaar via whatsapp, als ‘probleemoplosser’.
- De Coronamaatregelen zijn al meer dan een half jaar een feit. Alle deelnemers aan deze bijeenkomst hebben ervaring met online vergaderen / cursus volgen.
- De tolken beseffen dat de horende deelnemers de dove deelnemers niet goed kunnen zien. Als de dove deelnemers iets willen inbrengen, zegt de tolk eerst de naam van degene die begint met gebaren: “Mevrouw X  zegt..”

Wat kan de volgende keer beter:
- Voor de horende mensen, die alleen in de plenaire sessie zaten en daardoor de dove mensen in de ‘NGT-sessie’ niet konden zien, was het soms onduidelijk of de gebaarder al klaar was met zijn/haar verhaal. De dove collega’s hadden hun camera uitgezet in de plenaire sessie en waren daardoor niet zichtbaar voor de horende collega’s.
- In deze casus hebben de tolken geen voorbereidingsmateriaal ontvangen. Het is om meerdere redenen fijn als alle deelnemers en de tolken de presentatie en de deelnemerslijst vooraf kunnen inzien:
- Tolken kunnen dan alvast de rode lijn van de presentatie in hun hoofd zetten. Tijdens de cursusdag kan het werkgeheugen van de tolk zich dan vooral richten op de communicatie in het moment zelf.
- Tolken kunnen het woordbeeld van allerlei namen alvast in zich opnemen, waardoor ze die namen gemakkelijker kunnen verstaan en vingerspellen.
- Tolken kunnen vooraf gebaren opzoeken voor bepaalde specifieke begrippen.
- Tolken kunnen zich concepten eigen maken door visueel materiaal daarvan te bekijken (Google), waardoor zij gemakkelijker ‘plaatjes kunnen maken’ in hun hoofd van wat bedoeld wordt. Dit komt de
kwaliteit van de output van de gebarentaal ten goede.

Dit document is gebaseerd op
- ‘Accessible Remote Working Guide for BSL interpreters, deaf and hearing participants’ van het UCL Deafness, Cognition
and Language (DCAL) Research Center.
- “Tips voor efficiënte getolkte vergaderingen op afstand voor tolken VGT-Nederlands, dove en horende deelnemers’ door Lisa Rombouts en Isabelle Heyerick (Tenuto), april 2020. VGT versie https://youtu.be/_4fZn2_7I50